Örgütsel gözetleme kâr amacı güden işletmelerde, gelişen teknolojiyle birlikte bir izleme faaliyetine dönüşürken eğitim kurumlarında daha çok performansın ve davranışın üst tarafından farklı yol ve yöntemlerle sürekli kontrolünü ve takibini içeren faaliyetler şeklinde kendini göstermektedir. Öğretimin izlenmesi literatürde yaygın olan bir kavram olsa da öğretmenin gözetlenmesi yeni bir kavramdır. Bu çalışmada, ortaokul öğretmenlerinin okullarda “gözetleme” faaliyetlerinin ne düzeyde ve ne gibi amaçlarla gerçekleştiğine yönelik görüşlerinin tespit edilmesi ve bu görüşler doğrultusunda okullarda gözetleme faaliyetlerinin boyutlarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaca uygun olarak nitel araştırma yöntemlerinin kullanılması uygun görülmüştür. Araştırmanın çalışma grubu maksimum çeşitlilik örnekleme tekniği kullanılarak belirlenmiştir. Gözetleme faaliyetlerindeki çeşitli durumları temsil eden faktörlerin okul başarısı ve okul büyüklüğü olabileceği düşünülmüştür. Bu düşünce ile İzmir ili Buca ilçesinde bulunan ortaokulların 2013-2014 eğitim-öğretim yılı TEOG başarı sıralamaları ile öğrenci sayıları eşleştirilerek, Üst Başarı Grubu – Büyük Okul; Üst Başarı Grubu – Küçük Okul; Alt Başarı Grubu – Büyük Okul; Alt Başarı Grubu – Küçük Okul grupları oluşturulmuştur. Çalışma her bir gruptan bir okul olmak üzere toplam dört okulda her okuldan dört öğretmen görüşüne dayandırılarak toplam 16 kişi ile yapılmıştır. Görüşmeler 4- 12 Mayıs 2015 tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Elde edilen notlar aslına sadık kalınarak önce Microsoft Office Word’ e akratılmış, daha sonra Maxqda 11.0 nitel veri analizi programında incelenmiştir. Araştırma sonucunda gözetleme faaliyetlerini açıklayan “gözetlemenin amaçları”, “gözetleme faaliyetini yapanlar”, “gözetleme metotları”, “gözetleme faaliyetlerinin etkileri” ve “gözetlemeye ihtiyaç olmaması” şeklinde 5 ana temaya ulaşılmıştır. Sonuçlar beş tema üzerindeki değerlendirmeler çerçevesinde tartışılmıştır.

Organizational surveillance turns into a monitoring activity with the developing technology in the profit-oriented institiutions whereas it is observed as a set of controlling and checking activities of the top management for educational institutions. It is common to monitor the instruction in the literature, but monitoring teachers is a new concept in the field. This study aims to find out secondary school teachers’ opinions concerning the levels of surveillance activities at schools and the purposes of such activities and so to understand the dimensions of surveillance activities at schools. This is a study with a qualitative design which is appropriate for the objectives of the study. The study group was determined according to the maximum variation sampling technique. It was thought that the variation cases that could be influential on surveillance activities are school achievement and school size. With this in mind, all the secondary schools in Buca in Izmir were listed and matched according to their achievements in 2013-2014 TEOG Test and the number of the students studying at these schools and accordingly four groups were formed: crowded schools with high achievement, small schools with high achievement, crowded schools with low achievement and small school with low achievement. Four schools from each group and four teachers from each school were included in the study. So, the data were collected via interviews with 16 teachers in total. First, the data were transferred to the digital platform as a word document and the analysis were done with the help of Maxqda 11.0 software. The findings have revealed that there are five main themes explaining the surveillance activities at schools: “the motivation behind surveillance”, “surveillants”, “surveillance methods”, “ the effects of surveillance activities” and “the need for surveillance”. The results were discussed in terms of these five themes.