Selim İleri’nin Romanlarında Toplumsal Boyutuyla Kültür

Author:

Number of pages:
287-300
Language:
Year-Number:
2014-Volume 9 Issue 12

Kültürün, tarih içinde anlam haritası gittikçe genişlemiştir. Bu süreç içinde etkileşime girdiği insanı da değiştirmiştir. Onun, doğayı kültürel formlar aracılığıyla tanımasını sağlamıştır. Dil, din, ahlak, teknik, sanat, ekonomi, siyaset, eğlence anlayışı, mitos, bilim ve felsefe kültürün görünür olduğu formlardır. Bu formlar toplumsal yaşam içinde şekillenmiş ve toplumu da değiştirmiştir. Değişen toplumlar uygar olarak nitelenmiştir. Hatta uygar ve kültürlü aynı anlama gelmiştir. Fakat zamanla uygar toplumlarda bir kırılma yaşanmış. Kültür ile uygarlık kavramları anlam bakımından ayrılmıştır. Bu kırılma “kültürel şizofreni” olarak adlandırılacak sonuçlar doğurmuştur. Kültürel şizofreni ortamında edebiyat, yaşananları yansıtma aracı olmuştur. Kültür ve edebiyat ilişkileri kültürbilim adı altında incelenmiştir. İncelemelerde toplumdaki kültürel unsurlar ve edebî eserlerin bunları yansıtmaları üzerinde durulmuştur. Türk edebiyatı, tarihsel süreç içinde pek çok kültürle karşılaşmıştır. Kültürel değişimler ve kırılmalar edebiyatı etkilemiştir. Selim İleri kültürel değişmelerin yaşandığı kritik dönemlere tanık olan bir sanatçıdır. İleri, romanlarında çoğunlukla aydınlar aracılığıyla toplumun ve kültürün durumunu tartışmıştır. Siyasal düşünceleri, ekonomik tartışmaları, eğitim sorunlarını, bozulan ahlaki ve dini değerleri, kültürel yozlaşmaları toplumsal ve kültürel yapı içinde ele almıştır. Geçmişe ait kültür ögelerini romanlarına malzeme yapmıştır. Böylece topluma ve kültüre yabancılaşan bireyin, parçalanmış düşünce dünyasını yeniden kurmasına yardımcı olmuştur. O, romanlarıyla yalnızca bir yazar olarak değil, bir kültür adamı olarak da karşımıza çıkmıştır. Edebî ve kültürel yaşantıya önemli katkılar sağlamıştır.

Keywords


Meaning map of culture had gradually enlarged throughouth history. It has also changed the human being with whom it interacted in the process. It helped people to experience nature through cultural forms. Language, religion, morality, art, art, economics, politics, the sense of fun, myth, science and philosophy are the forms in which culture appears. These forms had been shaped in social life and had also changed. Societies that changed were regarded as civilized. Moreover, civilized and cultured had the same meaning. However, civilized societies had a break as time passed. The meanings of the terms culture and civilization become different. This break bore consequences that would be named “cultural schizophrenia”. Literature has become the way of reflecting experience (life) in the environment of cultural schizophrenia. The relationship between culture and literature has been studied under the name of cultural studies. Cultural elements in society and their reflections in literary works are emphasized in the analyses. Turkish literature has met a lot of culture in the historical process. The cultural changes and breaks influenced literature. Selim İleri is a writer who had lived the critical periods of cultural changes. İleri generally discussed the position of society and culture through intellectuals in his novels. He deal with political thoughts, economics discussion, problems of education, deterioration in moral and religious values and cultural degeneration in the social and cultural structure. He made use of cultural elements of the past in his novels. Thus, he helped the i

Keywords

Article Statistics

Number of reads 701
Number of downloads 347

Share

Turkish Studies - Language and Literature
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.