Zile Elbaşoğlu Camii’nin Sıvalar Altında Kalan Gizemi

Author:

Number of pages:
1621-1642
Language:
Year-Number:
2013-Volume 8 Issue 8

Tokat Zile’de Elbaşoğlu Ahmet Ağa tarafından 1801 yılında inşa ettirilen, düzgün kesme taş mimarisi, kitabeleri ile dikkat çeken, kareye yakın dikdörtgen planlı Elbaşoğlu Camii yöredeki ahşap destekli ve ahşap tavanlı cami örneklerinden biridir. 2011 yılına kadar duvarları ve tavanındaki, hatta mihrap, ahşap destek, ahşap sütunce, ahşap mahfil, galeriler yani kısaca caminin tüm ahşap unsurları tatlı-kireç sıva üzerine yağlıboya ile kaplıydı. 2011 yılında çatıdan akan sulardan dolayı yapılan basit onarım sırasında tesadüfen düşen sıva altında kalem-işi süslemeler ve ahşap dekorasyon örneklerinin çıkması üzerine onarım durdurulmuş ardından Vakıflar Genel Müdürlüğü idaresinde yapılan temizlik ve raspa işlemleriyle caminin iç mekanındaki zengin kalem-işi örnekleri, ahşap dekorasyon örnekleri ile sıva altında kalan gizem ortaya çıkarılmıştır. Harim kısmında duvarların üst örtü ile birleştiği noktalar siyah zemin üzerine sülüs-hat ile yazılmış ayet kuşağının yer aldığı bir içbükey bordürle çerçevelenmiştir. Ayet kuşağının üstündeki pervazlarla yükseltilen tavanın köşeleri çıtaların çakılması sonucu oluşturulmuş, üçgen yüzeylere bölünmüş ve böylece ortada sekizgen bir alan oluşturulmuştur. sekizgenin tam ortasında yer alan sekizgen formlu göbek, oyma tekniği ile işlenmiş, barok karakterli bitkisel motiflerle dekore edilmiştir. Tavanın dört köşesinde aşırı plastik bitkisel kabartmaların dekore ettiği üçgen panolar yer alır. Duvarlarda bitkisel motifli kalem-işi süslemeler, mahfil, minber, sütunce gibi ahşap unsurlarda da oyma tekniği ile işlenmiş bitkisel ve geometrik motifler cami içerisinde adeta boş yer kalmamacasına göz alıcı bir zenginlik sunmaktadır. 1801 yılında yapılan, Cumhuriyetin ilk yıllarında da yöreye özgü tatlı-kireç sıvayla kapatılıp üstüne boya çekilen bu zengin dekorasyon, Türk ahşap sanatının ve kalem-işi süslemeciliğinin en zengin örneklerini sunmaktadır.

Keywords


Elbaşoğlu Mosque was built in 1801 by Ahmet Aga, clean-cut stone architecture, square, rectangular with remarkable inscriptions Elbaşoğlu Mosque is one of the local mosque, wood-backed and wooden ceilings. Until 2007, the walls and the ceiling, and even the altar, wooden support, wood columns, wooden gallery, galleries, in short, all the wooden elements of the mosque was covered with oil on sweet-lime plaster. In 2007, during the repair of the roof of a simple chance, with plaster falling due to the flowing water under the pen-and-repair work on the emergence of ornaments and wooden decorations samples, then stopped cleaning and scraper operations in the administration of the General Directorate of Foundations in the interior of the mosque pen-rich samples of work, with examples of wooden decorative plaster under the mystery was revealed. Cover at the top of the walls combined with Harim calligraphy on a black background with spots, including a concave border of the belt framed verse was written. Verse generation raised on the corners of the ceiling moldings created crash of beads, triangle, octagon in the middle of a field, and thus created the split surfaces. Located in the middle of the octagon octagon-shaped belly, finished with carving technique, baroque decorated with floral motifs. the four corners of the triangular roof panels are decorated with reliefs excess plastic plant. Pen-work decoration floral motifs on the walls, gallery, pulpits, pillars, such as the carved wooden elements fall floral and geometric motifs are carved in the mosque offers a wealth of eye-catching as almost free space left. Made in 1801, in the early years of the Republic, the region's unique sweet-lime paint on plaster taken off this rich decoration, wood art and pen-work ornamentation Turkey offers one of the richest.

Keywords

Article Statistics

Number of reads 1,484
Number of downloads 346

Share

Journal of Turkish Studies
E-Mail Subscription

By subscribing to E-Newsletter, you can get the latest news to your e-mail.